Մեր համայնքում ճանաչուած կերպար է դարձել «Րաֆայէլ Քեռին», իսկ կերպարը կենդանացնողՎահիկ Փիրհամզէն՝ յաջողակ բեմադրիչ- դերասան: Հայ արւեսագէտը հեղինակել ու բեմադրել է զանազան կատակերգութիւններ, որտեղ հումորի լեզուով նա փորձել է հանդիսատեսին փոխանցել հասարակութեանը մտահոգող հարցերն ու ցաւերը՝ ձգտելով ծիծաղի օգնութեամբ բուժել այդ ցաւերը: 2010 թուականի աւարտին Վահիկ Փիրհամզէն հանդէս եկաւ «Ինձ հոգեբան պէտք չէ» կատակերգութեամբ: Այն բեմադրւեց եօթ անգամ, ինչը մեծ յաջողութիւն էր արուեստագետի համար: Իւրաքանչիւր ներկայացմանը՝ լեփ լեցուն դահլիճը ծափահարութեամբ ու խանդավառութեամբ գնահատեց ներկայացումը: Յիշատակելի է, որ սոյն թատերգութիւնը մօտ օրերին նորէն բեմադրւելու է:
Չնայած հանդիսատեսը ակնկալում էր սովորաբար տեսնել «Րաֆայէլ քեռուն» եւ «Համոյին» բեմահարթակում, սակայն այս անգամ ներկայացւած կերպարները սովորական դէմքեր էին համայնքի հասարակ խաւից: Ներկայացումը գլխաւորաբար կատարեցին Վահիկ Փիրհամզէն եւ Անահիտ Աւանեսեանը, սակայն կարճ դերերում նաեւ հանդէս եկան Անդիկ Խոսրաւեանը եւ Յակոբ Ռուբինեանը: Պիէսի հեղինակներն էին Վ. Փիրհամզէն եւ Յ. Ռուբինեանը: Թղթակցի հետ ունեցած հանդիպման ժամանակ Վ. Փիրհամզէն նշեց, որ Յ. Ռուբինեանի հետ իր համագործակցութիւնը վերադառնում է «Immigrants» հեռուստասերիային: Նա բացատրեց, որ միասին են հեղինակել «Ինձ հոգեբան պէտք չէ» պիէսը, որը զանազան վերանայումների ու փոփոխութիւնների արդիւնքում ստացել է ներկայ վերջնական կերպարը:
Պատմութեան դէպքերը ընդհանրապէս անցնում են մի հոգեբանի գրասենեակում, որտեղ բացակայում է ինքը՝ հոգեբանը: Սոյն գրասենեակում է, որ ներկայացման 90 րոպէներին գլխաւոր կերպարները (դերերում՝ Վ. Փիրհամզէն եւ Ա. Աւանեսեանը) երկխօսութեամբ, կամ վիճաբանութեամբ փորձում են կիսել իրենց անձնական խնդիրները, որոնք արմատաւորւած են ընտանեկան, ընկերական եւ բարեկամական յարաբերութիւններում: Նրանք քննարկում են իրենց անցեալը, ներկան ու ապագան: Ասես մերթ ընդ մերթ կերպարների միջեւ փոխւում են հոգեբանի, կամ աւելի ճիշտ՝ դատողի, եւ հիւանդի կամ դատուողի դերերը: Երկխօսութիւնը առիթ է ընծայում, որ երգիծանքի օգնութեամբ երեւան հանել ու վերլուծել հասարակութեան մէջ անցնող սովորական, բայց հիմնական խնդիրները, որոնք թունաւորում են մարդկային յարաբերութիւններն եւ թուլացնում ընտանեկան ու հասարակական կապերը: Անահիտ Աւանեսեանը թղթակցի հետ ունեցած հարցազրոյցի ժամանակ շեշտելով զոյգերի միջեւ հաղորդակցուելու կարեւորութեանը ամուսնական կեանքում՝ ամուսնութիւնը նմանեցրեց բաժակի, որը ժամանակ առ ժամանակ լցւում է խնդիրներով: Եթէ չփորձես հաղորդակցութեամբ եւ երկխօսութեամբ լուծել խնդիրները, պռնկէ-պռունկ կը լցուի այդ բաժակը: Սակայն հաղորդակցուելու համար հարկաւոր է փոխյարգանք, փոխընկալում եւ փոխհասկացողութիւնը, ինչը կարեւորում է Վահիկ Փիրհամզէն: Նա նշեց, որ այսօր մարդիկ փորձում են թելադրել իրենց կարծիքը, քան՝ հանդուրժողականութեամբ ունկնդրել խօսակցի տեսակէտները:
Այստեղ հանդիսատեսը չի ներկայանում միայն «հանդիսատեսի» դերում, այլ՝ հանդէս է գալիս որպէս ներկայացման հիմնական մասնակիցը, ուր մերթ՝ հոգեբանի դիրքում փորձում է լուռ վերլուծել իրեն հարազատ խնդիրները եւ մերթ՝ անկարող վերլուծելուց՝ փնտրում է իր հոգեբանին՝ իր խնդիրները բացայայտելու նրա մօտ: Ներկայացման ընթացքում անցնող խօսակցութիւնները յաճախ հարցականի տակ են դնում հասարակութեան մէջ առկայ գաղափարները: Մի տեղ հարց է տրւում. «խե՞լքն է աւելի շատ կարեւոր, թէ՞ սէրը, թէ՞փողը»: Մի այլ բաժնում քննարկւում է. «այն ինչ որ տեսնում ես, այն չէ որ կարծում ես»: Սրանք հանդիսատեսին մտածելու տեղիք են տալիս՝ քննարկելու հասարակութեան դառն իրականութիւնները, ինչպէս՝ բամբասանքն ու թերագնահատումը անձանց կամ դէպքերի նկատմամբ:
Չնայած կերպարները փորձում են բնորոշ կերպով տեսանելի դարձնել դիտարկւող թեմաները, սակայն հանդիսատեսին է մնում, իր դատողութեամբ քննարկել եւ մեկնաբանել հարցերը:
Յիշատակելիէ, որ յառաջիկայ ամիսներին ամերիկեան կինոյում ցուցադրւելու է վերջերս նկարահանւած «My Uncle Rafael» կինոնկարը: Այն ամերիկեան կատակերգութիւն է, որի հիմքում ընկած է հայկական մի կերպարի հարցերը: Ֆիլմը հեղինակել, բեմադրել եւ արտադրել են ոչ-հայ արուեստագէտներ: Ցենարը պատմում է ամերիկեան ըտանեկան կեանքի մասին, որտեղ Վահիկ Փիրհամզէն հանդէս է գալիս «Րաֆայէլ Քեռու» եւ «Համոյի» դերերում:
(Լուսանկարները տրամադրել է Վահիկ Փիրհամզէն:)
Նիւթը հրատարակւել է նաեւ «Օրակարգ» ամսաթերթում:
No comments:
Post a Comment